Geopolityka jako kluczowy czynnik wyborów w Niemczech i decyzji BoJ?

John J. Hardy
Dyrektor ds. analiz makroekonomicznych
Podsumowanie: Geopolityka pozostaje kluczowym tematem, nie tylko ze względu na nadchodzące wybory w Niemczech w ten weekend, ale prawdopodobnie także w kontekście Banku Japonii (BoJ). Czy to może być powód, dla którego jen (JPY) zyskał na wartości?
Chaos w administracji Trumpa: Trump 2.0, dzień 31
Trump i jego administracja nadal dominują na pierwszych stronach gazet w najnowszym cyklu informacyjnym. Od wczoraj pojawiły się doniesienia o ostrej krytyce Zełenskiego przez Trumpa, który obwinia ukraińskiego prezydenta za rozpoczęcie wojny z Rosją. Dodatkowo, Elon Musk zaproponował rozdanie czeków na 5 000 USD wszystkim Amerykanom za oszczędności, jakie DOGE przyniesie w wydatkach rządowych. Zaangażowanie USA we wspieranie Ukrainy w jakimkolwiek porozumieniu z Rosją jest kluczowe dla prognoz UE i dla euro, co było wspomniane w poprzednich komentarzach. Znaczny wzrost rentowności długoterminowych obligacji w UE wskazuje na dużą ekspansję fiskalną w Europie – zwłaszcza w Niemczech, które prawie nie mają deficytu. Tymczasem Francja, zmagająca się z deficytem budżetowym, stoi przed poważną zmianą priorytetów, co będzie trudne do zrealizowania w obliczu dysfunkcyjnego tła politycznego w kraju.
Co więcej, Departament Stanu USA niedawno zlekceważył Chiny, usuwając "Ludową Republikę" z nazwy kraju. Jeszcze bardziej prowokacyjnie, usunięto również frazę "nie popieramy niepodległości Tajwanu" z dokumentu dotyczącego relacji z Tajwanem, co już wywołuje reakcję Chin. Mimo to Trump wczoraj zapowiedział, że będzie dążył do większej i lepszej umowy z Chinami, obwiniając Bidena za brak nacisku na Chiny w kwestii przestrzegania wcześniejszej umowy.
Wczoraj protokół z posiedzenia FOMC ujawnił dyskusję na temat ograniczenia lub wstrzymania ilościowego zaostrzenia polityki pieniężnej (QT), co spowodowało zatrzymanie wzrostów dolara amerykańskiego, gdyż rentowności nieznacznie spadły. Dyskusja ta nie jest zaskoczeniem, ponieważ powszechnie uważano, że Fed będzie musiał wstrzymać QT z powodu obaw o salda rezerw, jeśli Kongres nie zdoła uzgodnić porozumienia w sprawie wydatków, a kwestia pułapu zadłużenia ponownie stanie się istotna.
Dzisiaj w centrum uwagi: USD/JPY załamuje się przed japońskimi danymi o CPI. Dlaczego?
Kurs USD/JPY znacząco spadł w nocy, łatwo przebijając wsparcie na poziomie 150,93. Nie było bezpośredniej przyczyny tego ruchu, poza korzystnym, choć niewielkim, wzrostem cen amerykańskich obligacji skarbowych. Japonia opublikuje dziś wieczorem dane o styczniowej inflacji CPI, które prawdopodobnie będą kluczowe przy podejmowaniu decyzji o stopach procentowych. Bank Japonii podkreślał jednak, że trwające negocjacje płacowe są jednym z najważniejszych czynników. Zastanawiam się, czy siła dalszego wzrostu kursu JPY może mieć inne źródło. Czy rynek podejrzewa, że japoński rząd będzie postrzegał politykę BoJ, a zwłaszcza poziomy jena, jako istotny element w relacjach z administracją Trumpa? Innymi słowy, Japonia ma długotrwałą nadwyżkę handlową z USA, bardzo słabą walutę w stosunku do dolara amerykańskiego i bardzo niską stopę procentową, nawet jeśli znacznie spadła od zera. Jeśli silniejszy jen jest teraz priorytetem narodowym, a nie tylko wynikiem sił rynkowych, JPY może osiągać lepsze wyniki w porównaniu z naszymi standardowymi wskaźnikami, takimi jak poziom rentowności długoterminowych amerykańskich obligacji skarbowych. Rząd Japonii może podejmować skoordynowane działania, aby wpłynąć na sytuację. Zmienność na koniec japońskiego roku finansowego w marcu również może odegrać rolę. Na tym etapie są to przypuszczenia oparte na wnioskowaniu – trwająca akcja cenowa i to, czy poziom 150,00 zostanie przebity przed i po publikacji danych o CPI, a także dalsze ruchy w stosunku do wskaźników, dostarczą więcej dowodów na to, czy ta hipoteza jest słuszna.
Jeden interesujący punkt danych: we wtorek dane Departamentu Skarbu USA dotyczące zagranicznych zasobów amerykańskiego długu skarbowego za grudzień wykazały, że zasoby Japonii spadły o 27 miliardów USD, osiągając najniższy poziom od 2019 roku. Obecne zasoby wynoszą 1,06 biliona USD w porównaniu z rekordowym poziomem z 2021 roku wynoszącym 1,325 biliona. Dane za styczeń zostaną opublikowane 19 marca.
Wykres: USD/JPY
W ostatniej aktualizacji w poniedziałek pojawiło się pytanie, czy USD/JPY może spaść aż do poziomu 140,00, jeśli rentowność amerykańskich 10-letnich obligacji skarbowych spadnie do 4,25%. Nadal jest to realistyczna ocena potencjalnego wyniku dla USD/JPY, jeśli rentowności w USA gwałtownie spadną, ponieważ para walutowa pozostaje wrażliwa na zmiany rentowności w USA, co często miało miejsce. Jak jednak zauważono powyżej, dopóki rentowności w USA pozostają stosunkowo stabilne i nie rosną gwałtownie, USD/JPY może kontynuować trend spadkowy, co prowadzi do rozbieżności z prognozami dla rentowności amerykańskich obligacji skarbowych. Może się tak stać, jeśli rynek uzna, że Japonia postrzega swoją walutę i jej wyjątkowo niskie rentowności jako problem w oczach administracji Trumpa. Styczniowe dane o krajowej inflacji CPI dla Japonii zostaną opublikowane dziś wieczorem i będą kolejnym testem wrażliwości rynku na dane miesięczne w porównaniu z możliwym długoterminowym wzrostem USD/JPY – ostatecznie do strefy 125-130, ale z pierwszym skupieniem się na kluczowym poziomie 140,00, jeśli akcja cenowa zdecydowanie przebije 148,65.
Spojrzenie w kierunku niemieckich wyborów
Warto będzie uważnie śledzić wybory w najbliższą niedzielę. Sondaże sugerują, że CDU jest gotowa na silny powrót, zdobywając około 30% głosów. Jednak biorąc pod uwagę, że AfD (sondaż około 20%) jest postrzegana jako polityczny nietykalny, CDU będzie musiała sprzymierzyć się z SPD (sondaż około 16%) lub Zielonymi (sondaż 13%), aby utworzyć rząd. Jedyną inną partią, która z pewnością osiągnie próg 5% dla reprezentacji w Bundestagu, jest Die Linke (sondaż około 7%). Warto zauważyć, że odsetek miejsc w Bundestagu jest wyższy niż odsetek głosów powszechnych, ze względu na głosy oddane na partie, które nie przekroczyły progu 5%. Oznacza to około 12% wzrost liczby mandatów, jeśli 12% głosów trafiło do partii, które nie przekroczyły progu.
Krótko mówiąc, koszmarny scenariusz to taki, w którym wszystkie trzy partie centrowe (CDU, SPD i Zieloni) muszą się zjednoczyć, aby utrzymać populistyczne partie prawicowe i lewicowe poza rządem. Daje to niewielu satysfakcję z wyniku, skoro obecny rząd SPD/Zieloni miał otrzymać reprymendę, tylko po to, by wrócić do nowej koalicji rządowej!
Podwójnie koszmarny scenariusz dla partii centrowych to taki, w którym pojawi się ogromna presja na nowy rząd: wszystkie trzy partie, CDU, SPD i Zieloni, osiągną w sondażach wyniki niższe o 2% lub więcej, AfD zbliży się do 25%, a Lewica (Die Linke) osiągnie może 8% lub więcej. Dołączy do niej lewicowo-populistyczna partia BSW, której uda się przekroczyć próg 5%.
Reakcje rynku na niemieckie wybory
Niezależnie od wyników politycznych, trudna sytuacja geopolityczna wymusi na Niemczech w nadchodzących latach masową ekspansję fiskalną. W najbliższym czasie kluczowe będzie, jak szybko Niemcy są skłonne porzucić swój tradycyjny konserwatyzm fiskalny i zasady "hamulca zadłużenia". Solidne zwycięstwo CDU i możliwość utworzenia rządu z tylko jednym partnerem koalicyjnym (SPD lub Zieloni) dałyby centroprawicowej CDU silniejszy mandat i mogłyby być najbardziej pozytywne dla EUR w poniedziałek. Powyższy "koszmarny" i "podwójnie koszmarny scenariusz" można początkowo odczytać jako negatywny dla euro, ale myślenie drugiego rzędu może oznaczać, że zmusi to trójstronną koalicję do jeszcze bardziej agresywnego otwarcia kurków fiskalnych, aby powstrzymać "populistyczne wilki". Jednym z interesujących aspektów jest to, czy AfD jest postrzegana jako w jakiś sposób sprzymierzona z administracją Trumpa, biorąc pod uwagę niedawne przemówienie JD Vance'a na Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa, krytykujące Europę za marginalizowanie partii populistycznych i naruszanie zasad demokracji, a także niedawną aktywność Elona Muska w chwalenie AfD.
Nowa tablica FX G10 i CNH: ewolucja trendów i siła
Uwaga: Jest to nowa wersja wskaźników trendu FX Board, podobna do starej, z nieco innymi parametrami obliczeniowymi, które zostały zmienione, aby dopasować dane wejściowe do modelu sygnalizacji trendu, który wkrótce zostaną wprowadzone. Pod górną tabelą umieszczone zostały średnie odczyty ATR dla każdej z walut wraz z mapą ciepła. Odczyty trendów dla FX Board są w skali względnej i są skorygowane o zmienność. Dla każdej waluty odczyty poniżej wartości bezwzględnej 2 wskazują na stosunkowo słaby trend, podczas gdy odczyt powyżej 3 jest dość silny, a powyżej 6 bardzo silny.
Siła JPY to nowość wśród głównych walut.
Tabela: Nowa Tablica Trendów FX dla poszczególnych par
Uwaga: Odczyty trendów dla poszczególnych par są teraz oparte na nowej metodologii obliczeniowej, choć wciąż są podobne do poprzedniej wersji. Te zmiany zostały wprowadzone, aby lepiej dostosować trend FX Board do nowego modelu sygnalizowania trendów, który wkrótce zostanie wprowadzony. Najczęściej handlowane główne pary znajdują się w górnej części tabeli.
Para EUR/CHF ma trudności z utrzymaniem się w trendzie wzrostowym, który właściwie nigdy się nie rozwinął. W innych obszarach dolar amerykański (USD) jest nominalnie słaby, ale nie wykazuje większego impetu, z wyjątkiem pary USD/JPY, gdzie to jen (JPY) jest w centrum uwagi, a nie dolar. Nową funkcją w FX Board jest cieniowanie pary AUD/NOK, które wskazuje, że trend może zmienić się na pozytywny, w zależności od obecnego poziomu rynkowego (który może się zmienić do końca dnia).