Wat is de beurs?

Een effectenbeurs lijkt op het eerste gezicht een intimiderend bolwerk van beurskoersen, grafieken en ingewikkelde termen. In werkelijkheid is het net als een antiekbeurs of goederenbeurs een plek waar vraag en aanbod georganiseerd (en volgens strikte regels) bij elkaar komen. De bekendste beurs ter wereld is gevestigd in New York en heet de New York Stock Exchange. Bekend van onder andere de Dow Jones Index. Deze Dow Jones Index is de grote broer van de Belgische BEL20. In New York vindt al sinds de 19e eeuw handel in aandelen plaats. Op Wall Street in Manhattan vonden luid roepende kopers en verkopers elkaar en probeerden ze een zo goed mogelijke prijs voor hun effecten te krijgen.

De fysieke handel - op een echte beursvloer met schreeuwende handelaren heeft op veel plekken in de wereld plaatsgemaakt voor elektronische handel, ook wel schermenhandel. Dit betekent dat de effecten verhandeld worden via computers.

Steeds vaker komt er zelfs geen mens meer aan te pas, de handel komt volledig voor rekening door computers voorzien van slimme algoritmes.

In de late middeleeuwen werd in Noord-Italië de basis gelegd van de huidige beurs. Hier werden toen al handelsmiddelen gebruikt die de basis vormden van het moderne bankwezen zoals wisselbrieven en giraal geld.

Via Brugge kwamen deze handelsconcepten naar het Noord-West Europa. Vanwege de gunstige ligging, werd Brugge een belangrijke handelsplaats voor Italianen die wilden handelen met Noord- Europa. De handelaren lieten zich in die tijd vaak vertegenwoordigen door herbergiers. Deze boden de handelaren niet alleen onderdak maar de herbergier trad vaak op als makelaar of tussenpersoon. Een aantal van de herbergen in Brugge waren al sinds de dertiende eeuw eigendom van de familie Van der Buerse. Deze waren ook zowel herbergier als makelaar. In het wapen van hun familie stonden 3 geldbuidels afgebeeld. Hier is uiteindelijk de term ‘beursplein’ en de uitdrukking ‘ter beurze gaan’ vandaan gekomen.

Aan het begin van de negentiende eeuw ontstonden de huidige effectenbeurzen zoals die nu bekend zijn. De London Stock Exchange werd opgericht in 1801 en de New York Stock Exchange werd officieel opgericht in 1817. Voor die tijd werden de papieren verhandeld onder een boom in Manhattan. Deze boom staat er inmiddels helaas niet meer.

Het nut van een fysieke beurs komt steeds verder onder druk te staan. De computer kan in veel opzichten beter in behoeftes voorzien dan een fysieke beurs. Zo kan handel veel sneller bedreven worden, maar is het ook mogelijk om 24 uur per dag te handelen. Daarnaast hoeft men fysiek niet op een bepaalde plek aanwezig te zijn, maar kan men vanaf elke computer met internetverbinding handel drijven. Tot slot wordt handeldrijven ook nog goedkoper doordat er lagere transactiekosten kunnen worden berekend.

Er komen steeds meer digitale beurzen bij zoals TOM, BATS Chi- X, Turquoise en Equiduct en Alpha Trading Systems. Deze alternatieve beurzen moeten vooral in de toekomst bijdragen aan een betere prijsvorming; meer concurrentie zorgt in de regel voor betere prijzen.