Tijd om obligaties te (her)overwegen
Peter Siks
Beleggerstrainer SaxoAcademy
Samenvatting: Het tij is gekeerd voor obligaties. Gezien de huidige rendementen zijn obligaties een aantrekkelijke belegging geworden, met als extra voordelen onder meer een lager risico dan aandelen, meer diversificatie en een gestage inkomstenstroom die niet wordt beïnvloed door economische veranderingen.
Obligaties waren lange tijd niet de plek waar u als belegger moest zijn. Tijdens de periode van ultra-lage rente waren de obligatierendementen uitzonderlijk laag (en soms zelfs negatief). Maar de afgelopen twee jaar is het tij drastisch veranderd. Het rendement op de 10-jarige obligatie van Duitsland is gestegen van onder nul in oktober 2021 naar 2,23% op het moment van schrijven. In de VS is de 10-jaarsrente gestegen van 1,5% naar 4,1%.
Als we kijken naar de kortere looptijden, zijn de veranderingen nog opvallender: het rendement van 2-jaars Bills in de VS steeg in slechts twee jaar van 0,5% naar 4,3%. In Duitsland is de 2-jaars rente gestegen van - 0,5% naar 2,23%.
Als we naar de verschillende obligatie-indices kijken, is hetzelfde patroon zichtbaar. In de grafiek hieronder worden de volgende rendementen op 10Y-obligaties weergegeven:
| Geel: | High Yield VS | 8,5% |
| Rood: | High Yield EUR | 8,3% |
| Wit: | Geaggregeerd VS | 5,1% |
| Oranje: | Geaggregeerd EUR | 3,8% |
Waarom gebeurt dit allemaal?
Door de hogere rentetarieven van de FED (Federal Reserve Board) en de ECB (Europese Centrale Bank) veranderde het hele renteklimaat. Van een beleggingscategorie met een laag rendement zijn obligaties veranderd tot een interessante beleggingsmogelijkheid gezien de huidige effectieve rendementen.
In de twee grafieken hieronder ziet u de rentestappen van de ECB en de FED.
De maatregelen van de centrale banken hebben alle rentetarieven verhoogd. Tijdens 'de stijging van de rente' werden obligatiehouders geraakt omdat de waarde van hun obligaties (ernstig) daalde. Het jaar 2022 staat te boek als een van de meest negatieve voor obligatiehouders. Het jaar 2023 is ook geen succesvol jaar voor obligaties. Het totale rendement schommelt rond de 1% - 2%. Er zijn uitzonderingen: high yield-obligaties hebben behoorlijk goed gepresteerd; hun rendement in de VS lag dit jaar rond de 6% - 7%.
Toch denken de Saxo Strats dat de meeste renteverhogingen achter de rug zijn, vooral in de VS. Dit resulteert in een beperkt neerwaarts risico voor de prijs van obligaties en dit maakt het huidige rendement aantrekkelijk. En in het scenario waarin de stijgende rente omslaat in een dalende rente, zal de obligatie zelfs in waarde stijgen.
Voordelen van het toevoegen van obligaties aan de portefeuille
Er zijn verschillende voordelen van het toevoegen van obligaties aan de portefeuille.
- Diversificatie: Obligaties hebben de neiging om anders te presteren dan aandelen, dus het toevoegen van obligaties aan een portefeuille kan de algehele volatiliteit en het risico helpen verminderen. Obligaties kunnen stabiliteit bieden wanneer aandelenkoersen dalen.
- Inkomen: Obligaties bieden regelmatige couponbetalingen die kunnen dienen als bron van inkomsten voor beleggers. Dit inkomen kan worden gebruikt om de kosten van levensonderhoud te betalen of kan opnieuw worden geïnvesteerd. Dit kenmerk is vooral aantrekkelijk voor gepensioneerden.
- Stabiliteit: De couponbetalingen van de meeste obligaties zijn vast, dus ze bieden een gestage inkomstenstroom die niet wordt beïnvloed door economische veranderingen. Dit in tegenstelling tot dividend in aandelen, dat kan variëren.
- Lager risico: Obligaties zijn over het algemeen minder risicovol dan aandelen, vooral hoogwaardige staatsobligaties, die een minimaal risico op wanbetaling hebben. Obligaties kunnen het hogere risico van aandelen helpen compenseren.
- Behoud van de hoofdsom: Door obligaties tot de vervaldatum vast te houden, kunnen beleggers hun hoofdsom terugkrijgen. Dit biedt een vangnet tegen mogelijke verliezen op aandelen.
Samengevat zijn de belangrijkste voordelen van het toevoegen van obligaties aan een aandelenportefeuille een grotere diversificatie, stabiele inkomsten, lagere volatiliteit van de portefeuille en bescherming van de hoofdsom. Obligaties kunnen een deel van de risico's van aandelen compenseren.
Hoeveel belegt u in obligaties?
Dit hangt af van het profiel van de individuele belegger. Zaken om rekening mee te houden zijn leeftijd, beleggingshorizon, risicobereidheid en beleggingsdoelen. In het algemeen geldt echter: hoe ouder u bent, hoe hoger het percentage obligaties zal zijn. Deze strategie wordt ook gehanteerd door de pensioenfondsen. Voor jongere deelnemers zullen aandelen worden overwogen, terwijl oudere deelnemers, omdat hun pensioen dichterbij komt, obligaties worden overwogen. De vuistregel hier is: investeer u leeftijd - als percentage - in obligaties. Beleggers kunnen (en zullen) afwijken van deze benadering, maar de onderliggende boodschap is duidelijk. Hoe ouder u wordt, hoe meer u normaal gesproken belegt in obligaties.
Correlatie met aandelen
Obligaties kunnen zorgen voor diversificatie ten opzichte van aandelen. Obligaties bewegen vaak anders dan aandelen, dus het combineren van de twee beleggingscategorieën kan het rendement van een portefeuille stabieler maken. Obligaties kunnen stijgen wanneer aandelen dalen, waardoor de gevolgen worden opgevangen.
De correlatie tussen aandelen en obligaties verandert in de loop van de tijd. In de laatste twee decennia was de correlatie negatief, maar in de drie decennia voor het jaar 2000 was de correlatie positief.
De factoren die de correlatie tussen aandelen en obligaties beïnvloeden, kunnen in de loop van de tijd veranderen. Om er een paar te noemen: in onzekere periodes is de correlatie negatief, als gevolg van een vlucht naar veiligheid (beleggers geven dan de voorkeur aan obligaties boven aandelen). Wanneer de volatiliteit op de aandelenmarkt hoog is, wordt de correlatie ook negatief. Inflatie kan echter leiden tot een positieve correlatie omdat inflatie zal leiden tot hogere rentes (wat schadelijk is voor obligaties) en (waarschijnlijk) lagere bedrijfswinsten (wat schadelijk is voor aandelen). Een andere factor die ertoe kan leiden dat aandelen en obligaties in dezelfde richting bewegen, is de stijging van de reële rente (rente min inflatie), omdat dit de reële discontovoet verhoogt. Dit is negatief voor zowel de aandelen- als obligatiekoersen.
Hieronder vindt u de reële rentepercentages voor de VS van de afgelopen 35 jaar.
Tot slot
Kortom, gezien de huidige rendementen zijn obligaties een aantrekkelijke beleggingsmogelijkheid. Er is een risico op verdere renteverhogingen door de centrale banken wereldwijd als de inflatie niet onder controle wordt gehouden, maar wij zien dat niet als ons basisscenario. De Saxo Strats geloven dat de piekrente dichtbij is en dat de rente in 2024 zal dalen. Dit maakt de huidige rendementen nog aantrekkelijker.